Phố Phố Hàng Ngang, Quận Hoàn Kiếm, Hà Nội

Phố Hàng Ngang, Quận Hoàn Kiếm, Hà Nội

Phố Hàng Ngang thuộc quận Hoàn Kiếm, từ phố Hàng Đường đến phố Hàng Đào; vốn là đất phường Diên Hưng cũ. Tên gọi Hàng Ngang có nhiều cách giải thích, tên là Hàng Ngang là có thể ở hai đầu phố có ngõ chắn ngang để tiện bảo vệ? ( theo sách Từ điển Hà Nội địa danh của tác giả Bùi Thiết do Nhà xuất bản Văn hoá - Thông tin Hà Nội năm 1993).
Phố Hàng Ngang nằm trên đất phường cũ Diên Hưng. Từ thế kỷ 18 phố được gọi là Hàng Lam, phố bán đồ tơ lụa màu xanh lam (cũng như Hàng Đào bán đồ tơ lụa màu hồng, cánh sen....); đến thế kỷ 19 có tên là phố Việt Đông, phố những người Hoa Kiều Quảng Đông, cho nên đến thời Pháp thuộc dịch là Rue des Cntonnais. Thời trước năm 1945, phố Hàng Ngang là phố người Quảng Đông ( rue des Cantonnais). Từ thời Lê do nhiều người dân Trung Quốc đến làm ăn nên có tên gọi là phố Việt Đông.
Về mặt nhân chủng, phố Hàng Ngang là đường phố có hai bộ phận dân cư là người Việt Nam, người Minh Hương, người Hoa kiều. Thời phong kiến, triều đình Việt Nam- Hậu Lê và Nguyễn- định ra luật cư trú cho người ngoại quốc rất nghiêm. Theo lệ cũ, người Hoa được tổ chức thành " bang", tập trung vào mấy nơi ở Hà Nội là Việt Đông ( Hàng Ngang) và Hà Khẩu ( Hàng Buồm), hết thời hạn phải về Tầu, nếu tình nguyện ở lại phải thay đổi y phục, phong tục theo người Việt Nam. Như vậy người Minh Hương tổ tiên sang ở nước ta lâu đời rồi, con cái đã Việt hoá nhiều. Người Minh Hương mang y phục Việt nam, học trường Việt Nam cũng thi đỗ tú tài cử nhân, cũng có người ra làm quan; họ có quan hệ họ hàng với cả ta và Tàu.
Nhiều họ lớn người Minh Hương ở Hàng Ngang như họ Phan, anh em họ hàng đều là chủ hiệu tơ lụa lớn, như Phan Vạn Thanh, Phan Dụ Thành , Phan Đức Thành. Họ buôn bán tơ lụa, có người lại làm cả mại bản cho mấy công ty nhập cảng vải sợi của Pháp nên càng có thế trong nghề đó. Người Minh Hương ở đây đã đem việc cúng lễ của Tàu pha vào với việc cúng lễ của người Việt Nam, như lập hội dựng đền Tam Thánh thờ Quan Công ở Ngọc Sơn cùng với Trần Hưng Đạo trong đó.

Bản đồ Phố Hàng Ngang

Dịch vụ tại Hàng Ngang