Nguyễn Văn Huyên (1905, Hà Nội - 1975) là một giáo sư, tiến sĩ Việt Nam. Ông là cháu ruột của của Cụ lương y Nguyễn Văn Khoa (1832-1904) quê tại xóm 4, làng Lai xá, xã Kim Chung, Huyện Hoài Đức tỉnh Hà Tây. Trước khi mất, Cụ Khoa đã để lại di chúc, trong đó có ước mong con cháu phải coi trọng sự học hành, đỗ đến "tiến sỹ là trên hết". Giáo sư Nguyễn Văn Huyên sinh ra năm 1905, một năm sau khi ông nội mất và là người đầu tiên trong họ Nguyễn Văn ở Lai Xá đỗ Tiến sỹ ở Pháp năm 1934. Đến nay trong dòng họ Nguyễn Văn Lai Xá đã ghi nhận hơn 1500 con cháu, trong đó có hàng chục người đỗ tiến sỹ, được nhà nước phong Giáo sư với nhiều ngành nghề khác nhau. Hàng chục người khác cũng theo nghiệp Cụ Khoa, làm nghề y dược.
Nguyễn Văn Huyên đỗ cử nhân Văn chương kiêm cử nhân Luật tại Đại học Sorbonne năm 1931. Trong thời gian làm bằng Tiến sĩ ở Pháp ông dạy học tại Trường Ngôn ngữ Đông phương. Luận án tiến sĩ của ông là "Hát đối đáp nam nữ thanh niên ở An Nam". Năm 1935 ông về nước làm giáo sư Trường Bưởi (trường Bảo hộ) Ban Tú tài bản xứ, cùng dạy học với người bạn thân thiết là giáo sư Nguyễn Mạnh Tường. Năm 1938 sau thời Phan Bội Châu và Đông Kinh Nghĩa thục, ông từ bỏ nhiệm vụ dạy Sử - Địa Pháp cho lớp trẻ Việt Nam và chuyển sang Trường Viễn Đông Bác cổ. Năm 1938, ông giúp thành lập bộ môn lịch sử văn minh Việt Nam tại trường Đại học Luật Hà Nội. Ông được Quốc hội cử giữ chức Bộ trưởng Giáo dục vào phiên họp tháng 11 năm 1946 và giữ trọng trách này trong 29 năm cho đến khi mất vào tháng 10 năm 1975.
Ông được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh, huân chương độc lập hạng nhất. Tên Ông được đặt cho phố chạy ngang Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam nơi con út Nguyễn Văn Huy làm giám đốc đầu tiên.
Các tuyến xe bus chạy qua:
Tuyến số: 7, 38,